SUMATRA'DAKİ İSVİÇRE

SUMATRA’DAKİ İSVİÇRE..

-‘BATAK’ KABİLESİNDEN TOBA GÖLÜ’NE-

17000(onyedibin) adadan oluşan Endonezya’nın Papua ve Borneo’dan sonraki en büyük adası SUMATRA (473605kmkare..ki dünyanın da altıncı en büyük adası oluyor) ,müthiş doğası ve etnik zenginlikleriyle göz kamaştırıyor.

Depremleri ve tsunamisiyle ünlü adanın batı ve kuzey sahillerinden uzak içerilere daldığınızda gizli hazinelere varıyorsunuz..Bunların en ünlüsü dünyanın en büyük krater gölü olan TOBA ve etrafında yaşayan BATAK kabilesi insanları..

TOBA GÖLÜ’NE GİDERİKEN:

Jawa adasındaki Başkent Jakarta’dan yerel hava yolu ile ya da Singapur’dan deniz veya hava yolu ile Kuzey Sumatra’nın Medan şehrine varıyorsunuz ve şaşırıyorsunuz..Böylesine gelişmiş modern bir kent beklemiyorsunuz çünkü..Çinlilerin ticaret merkeziymiş çünkü..

..Her neyse Medan’dan Toba gölüne gitmek minibüsle dağlık bölgeden 8-9 saat,ovalık bölgeden 5-6 saat alıyor..Minibüs veya midibüs’ten büyüğü gidemiyor,çünkü yollar dar..Biz dağlık bölgeden giderek ‘Batak’ları Batak evlerini,eski hanedanlığı görmek istiyoruz çünkü..

Dar yollar boyunca kakao,kauçuk,yağ palmiyesi v.b. tarımsal ekim bölgelerinden geçiyoruz..Yerel meyvelerden tadıyor ve nihayet ‘Batak’ köylerine ulaşıyoruz..

‘BATAK’ İNSANLARI:

Endonezya’da 31 eyalet ve 100(yüz)’e yakın etnik grup var.

Yoğunlukla kuzey Sumatra’da yaşayan ‘Batak’ların bütün ülkedeki nüfusu altı milyonu buluyor..Sadece Bir alt boyu(Mandalin Batakları) Müslüman olan Batak’lar, Animist(Ataya tapan) geleneklerle Hristiyanlığı sentezleyen bir inanışa sahip..Bu kendilerine has inançlarını mimariye yansıtınca ortaya çok ilginç görüntüler çıkmış.

‘BATAK’lar atalarının kuzeyden ve denizden geldiklerine inanırlar ve evlerini gemi şeklinde yaparlarmış..Ölülerini bahçelerine ya da tarlalarına gömer,onlara sürekli özen gösterirlermiş.Ruhu memnun edilmeyen ölünün geri geleceğine ve lanet getireceğine inanırlarmış..Şimdilerde hem koyu Hristiyan hem de Animist öğretilere göre ailenin ölülerine tapmaya devam ediyorlar.Günlük yaşamları gibi mezarları da iki inancı birden yansıtıyor.Bir Batak aile mezarlığında Haç’ın yanında ruhların oturması için yapılan minyatür evleri ve ruhların öteki dünyaya kolay ulaşması için konulmuş kayıkları mezarlarda görebilirsiniz..

1816’ya kadar insan yiyen bu insanlar,ruhun karaciğere yakın bölgede barındığına inanırlarmış.Ruh vücuttan çıkıp dolaşmaya çıkarsa vücut hastalanacağından orada tutmak için adaklar adanır,atalara dua edilirmiş..İnsanları da o bölgeden başlayarak yerlermiş..Bir çeşit ruhun devamı ve zenginleştirilmesi ritüeli olabilir mi acaba?Neyse şimdilerde insan hariç her şeyi yiyorlar maşallah..Köpek ,domuz,timsah v.b.. B1 ile işaretlenmiş köpek eti restoranları var..İçeride arka bölmede kesimlik köpekleri görünce fena olduk tabii..B2 ile işaretlenmiş olanı domuz eti ,B3 ile işaretlenmiş olanı timsah eti restoranı oluyor..Sadece B ise,hayat kadınlarının bulunduğu evi gösteriyor..Yaaa işte böyle..B deyip geçmeyin..

‘BATAK’ EVLERİ:

Batak evleri yerden birbuçuk metre yükseltilmiş tahta kazıklar üzerine yapılıyor,aşağısı hayvan barınağı olarak kullanılıyor.Tipik bir Batak evinde çatının sırtındaki uçlar iki metreden fazla kaldırılmıştır,çatı sanki göğe uzanmak ister.Geleneklere tam uyularak yapılan Batak evlerinde palmiye yaprakları damı örterken yeni yapılanların çoğunda teneke kullanılıyor.Evlerin dış cephesi ağaç oymalarla bezeniyor.

TOBA GÖLÜ:

74000(yetmişdörtbin) yıl önce meydana gelen patlama, Hindistan,Pakistan ve körfez ülkelerini 1,5(birbuçuk)metre kalınlığında külle kaplamış.Son iki milyon yılın en büyük patlaması olarak bilinen bu mega patlamada uzun süren nükleer bir kış hüküm sürmüş ve dünyada sadece altıbin insan hayatta kalmış..

…Ve işte burada Sumatranın İsviçresi denilen Toba gölü oluşmuş..1750(binyediyüzelli)kmkare yüzölçümünde,90(doksan)km uzunluğunda bir göl.. Kıyılarına indiğinizde Akdeniz iklimi hissediyorsunuz..Ekvatoral bölgede sürpriz bir vaha gibi..Avrupalıların bir uyuştucu mantar türünü keşfetmeleriyle uğrak yeri olmuş(!)..Göldeki Samosir adasına küçük feribotlarla ulaşılıyor..İşte burada kendinizi İsviçrede hissediyorsunuz..Batak mimarisine sadık kalınarak özellikle Avrupalılar tarafından yapılan turistik tesislerde her türlü imkan bulunuyor..%90’ı Müslüman olan,deli gibi sigara içilen ve alkolün genellikle yasak olduğu Endonezya’da bazı eyaletler hariç ancak böyle tesislerde alkol satılıyor..Tabii gelen birçok Avrupalının o sözünü ettiğim uyuşturucu mantarla alkolün etkisiyle rezalet çıkardıklarına da şahit olduk maalesef..Ve ekip olarak da şikayette bulunduk.İnşallah beyaz adam buraları daha fazla kirletmez..

Attila Atasoy

Mart-2012